Studnia chłonna i oczyszczalnia przydomowa – czy to będzie działać?
Studnia chłonna to popularne rozwiązanie przy instalacjach oczyszczalni przydomowych, szczególnie tam, gdzie zależy nam na oszczędności miejsca. Inwestorzy często wybierają studnię chłonną, ponieważ zajmuje małą powierzchnię, ale nie zawsze jest najlepszym wyborem w każdych warunkach gruntowych.
Jak działa studnia chłonna?
Studnia chłonna to kompaktowy system rozsączania, który pozwala na efektywne odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu bez zajmowania dużej powierzchni. Standardowo zajmuje przestrzeń o wymiarach około 3–4 metrów szerokości i 3–4 metrów długości, co czyni ją atrakcyjną opcją tam, gdzie teren jest ograniczony.
Warto pamiętać, że zgodnie z przepisami studnia chłonna jest uznawana za „urządzenie wodne”, czyli wylot kanalizacyjny służący do odprowadzania ścieków do gruntu, co oznacza, że jej instalacja wymaga zgłoszenia wodnoprawnego.
Jak wygląda instalacja studni chłonnej?
Instalacja studni chłonnej wymaga przemyślenia kilku istotnych elementów, aby system działał skutecznie i bezawaryjnie.
- głębokość wykopu – w typowej instalacji studnia chłonna ma głębokość około 4 metrów. Na dnie wykopu umieszczamy warstwę żwiru, która działa jako filtr i wspomaga proces chłonności wody.
- rura rewizyjna i jej funkcja – na warstwie żwiru instaluje się rurę rewizyjną, która wychodzi nad powierzchnię ziemi. Do tej rury trafiają oczyszczone ścieki, które następnie rozchodzą się na dolnych warstwach żwirowych, gdzie są rozsączane w glebie. Rura rewizyjna umożliwia też inspekcję i serwisowanie studni chłonnej. W razie potrzeby pozwala na czyszczenie instalacji lub usuwanie ewentualnych zatorów, co zwiększa trwałość i efektywność systemu.
- przeprowadzenie badania gruntu – kluczowym krokiem przy projektowaniu studni chłonnej jest badanie gruntu. Wyniki badania pomagają określić jakie warstwy gleby znajdują się na głębokości do 4 metrów, co pozwala ocenić, czy gleba jest odpowiednio przepuszczalna. Przykładowo, jeśli do głębokości 4 metrów mamy przepuszczalny piasek, to są to dobre warunki pod budowę studni chłonnej. Jeśli jednak poniżej, np. od 3 metrów, jest warstwa gliny, która jest słabo przepuszczalna, nie należy kopać głębiej, ponieważ glina będzie ograniczać możliwości rozsączania. Nawet wymiana gruntu na bardziej chłonny w tej sytuacji nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, ponieważ otaczające warstwy gliny nadal będą mało chłonne i utrudnią odpływ wody.
- idealne warunki do studni chłonnej – w przypadku idealnym, gdy badanie gruntu pokazuje, że gleba jest przepuszczalna do głębokości 5 metrów (np. cały profil to piasek), studnia chłonna będzie działać bardzo efektywnie. Wtedy wykopujemy studnię na 5 metrów głębokości, wsypujemy podsypkę żwirową i instalujemy rurę rewizyjną, a ściany wykopu również zasypujemy żwirem, co wspiera chłonność instalacji.
Kiedy zainstalować studnię chłonną?
Decyzja o instalacji studni chłonnej powinna być podjęta na podstawie wyników badania gruntu.
- gdy grunt jest przepuszczalny – jeśli rura kanalizacyjna znajduje się na głębokości 1 metra, a poniżej mamy przepuszczalny piasek do 3–4 metrów, studnia chłonna będzie dobrym rozwiązaniem. Piasek pozwala na efektywne rozsączanie ścieków i zapewnia właściwe działanie systemu.
- gdy grunt jest mieszany – załóżmy, że badanie gruntu wykazuje piasek do głębokości 2 metrów, ale poniżej tej warstwy, od 3 metra, pojawia się glina. W tym przypadku mamy zaledwie 1 metr przepuszczalnego gruntu, co jest niewystarczające dla skutecznego działania studni chłonnej. System mógłby szybko się przepełniać i powodować problemy z odpływem wody, ponieważ glina ograniczy możliwość dalszego rozsączania. W takiej sytuacji studnia chłonna nie będzie dobrym wyborem.
- tereny z dużą ilością gliny lub wysoki poziom wód gruntowych – w miejscach, gdzie w glebie dominuje glina lub poziom wód gruntowych jest wysoki, studnia chłonna nie będzie efektywna. W takim przypadku lepiej rozważyć alternatywne rozwiązania, jak drenaż rozsączający, który może skuteczniej rozprowadzać ścieki w glebie.
Ostrzeżenie dotyczące wymiany gruntu przy warstwie gliny
Jeśli studnia chłonna ma być wykonana w miejscu, gdzie na danej głębokości jest glina, należy unikać wymiany gruntu na bardziej chłonny. Wymiana gleby na piasek lub żwir w takich warunkach zwykle nie przynosi dobrych rezultatów, ponieważ otaczające warstwy gliny pozostaną mało przepuszczalne. Woda będzie miała ograniczone możliwości odpływu, a system może nie funkcjonować poprawnie. Dlatego w miejscach, gdzie dominuje glina, najlepszym rozwiązaniem może być wybór alternatywnego systemu rozsączania.
Podsumowanie
Studnia chłonna to skuteczne i kompaktowe rozwiązanie dla przydomowych oczyszczalni ścieków, ale jej efektywność zależy od warunków gruntowych. Zanim zdecydujesz się na instalację, wykonaj dokładne badanie gruntu, aby upewnić się, że gleba umożliwi skuteczne rozsączanie ścieków. W idealnych warunkach, np. gdy gleba jest przepuszczalna do znacznej głębokości, studnia chłonna jest bardzo dobrym wyborem. Jednak przy glebie mieszanej, dużej ilości gliny lub wysokim poziomie wód gruntowych warto rozważyć inne systemy rozsączania.